Ochrona sygnalisty polega na zapewnieniu poufności wszelkich pochodzących od niego informacji i jego danych, zakazie działań odwetowych w odpowiedzi na zgłoszenie lub ujawnienie publiczne i zakaz wszczynania przeciwko niemu tzw. uporczywych postępowań. 

Działania odwetowe a ocena pracownika

Ustawa zawiera otwarty katalog i szeroką definicję „działań odwetowych”. Są to wszelkie zachowania mogące mieć negatywny wpływ na sygnalistę, które są spowodowane dokonanym przez niego zgłoszeniem lub ujawnieniem publicznym. Pracodawca nadal może wobec sygnalisty podejmować wszelkie decyzje w oparciu o prawo pracy – nawet rozwiązać z nim umowę o pracę. Nie może to być jednak decyzja podyktowana dokonaniem zgłoszenia. To na pracodawcy będzie spoczywać obowiązek udowodnienia, że dana decyzja (np. o zwolnieniu) była spowodowana czym innym, np. oceną pracy pracownika-sygnalisty.

Immunitet sygnalisty

Przeciwko sygnalistom, w związku ze zgłoszeniem, nie można kierować oskarżeń ani wszczynać postępowań o naruszenie dóbr osobistych, naruszenie tajemnicy czy obowiązków pracowniczych. Ten swoisty immunitet może prowadzić do umorzenia takich procesów, chyba, że zostanie udowodnione, że nie mają one związku ze zgłoszeniem. Zakaz wszczynania tzw. uporczywych postępowań dotyczy zarówno procedur wewnętrznych (dyscyplinarnych), cywilnych (w tym pracowniczych), jak i karnych. 

Poufność – klucz do ochrony

Kluczem do skutecznej ochrony sygnalisty jest poufność jego danych. Im mniej osób w organizacji ma dostęp do zgłoszeń i wie o tym, kto jest sygnalistą, tym mniejsze ryzyko działań odwetowych. Nie będą nimi przecież takie zachowania, które zostały podjęte przez osobę niewiedzącą o zgłoszeniu. Z definicji nie mogą to być wtedy działania odwetowe, bo nie mają związku z dokonaniem zgłoszenia. 
 

Więcej artykułów o sygnalistach w newsletterze – PRO HR Sygnaliści | Czerwiec 2024