Przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii projekt ustawy dopuszcza samodzielne kontrolowanie przez pracodawców trzeźwości pracowników. To zasadnicza zmiana podejścia, spowodowana m.in. głośnym stanowiskiem Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych z marca 2020 r. 

Przypomnijmy, że w stanowisku tym PUODO stwierdził (zresztą błędnie), że informacja o trzeźwości pracownika jest daną osobową o szczególnym znaczeniu, bo dotyczącą zdrowia. Wniosek, do jakiego doszedł PUODO (zakaz przeprowadzenia badania trzeźwości przez pracodawcę) wynika jednak obecnie z innych przepisów. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i zwalczaniu alkoholizmu (art. 17 ust. 3) stwierdza wyraźnie, że w przypadku podejrzenia, że pracownik spożywał w pracy alkohol albo przyszedł do pracy w stanie po jego użyciu, badanie może przeprowadzić jedynie organ powołany do ochrony porządku publicznego – zasadniczo Policja. 

Projektowana ustawa rozróżnia kontrolę trzeźwości pracowników i jej badanie. Wprowadza to wiele zamętu i niejasności. Badanie trzeźwości pracownika, które wskaże zawartość alkoholu w organizmie, nadal będzie przeprowadzać Policja. Pracodawca będzie mógł jedynie kontrolować fakt znajdowania się w organizmie pracownika alkoholu – niejako „zerojedynkowo”. 

Aby móc przeprowadzać kontrolę trzeźwości pracodawca będzie musiał  określić jej zasady w regulaminie pracy, układzie zbiorowym albo obwieszczeniu. Taka regulacja będzie musiała uwzględniać dobra osobiste pracowników, ochronę ich danych osobowych i nadawać odpowiednie kompetencje menadżerom. Procedura powinna także przewidywać ścieżkę informowania o podejrzeniu znajdowania się pracownika pod wpływem alkoholu. 

Powyższe kwestie powinny być wpisane w obowiązujący u pracodawcy system compliance. Regulacje dot. kontroli trzeźwości powinny uwzględniać polityki przeciwdziałania nieprawidłowościom i nadużyciom oraz uwzględniać zasady ochrony danych osobowych. Co więcej, tryb informowania o podejrzeniu spożywania alkoholu powinien wpisywać się w politykę informowania o nieprawidłowościach (whistleblowing). 

Więcej w kwartalniku dla pracodawców z sektora compliance - PRO HR Compliance