Płatnik składek na ubezpieczenia społeczne ponosi wyłączną odpowiedzialność za pobranie składek w odpowiedniej wysokości i ich odprowadzenie w terminie na rachunek ZUS. Żaden inny podmiot, w tym osoba ubezpieczona, nie jest zobowiązana do zapłacenia składek w przypadku, gdy płatnik nienależycie wywiązał się ze swoich obowiązków. Wątpliwości powstały natomiast co do tego, czy po stronie pracownika powstaje przychód w przypadku, gdy płatnik dokona zapłaty zaległych składek ze środków własnych.

W 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny jednoznacznie wskazał, że późniejsza zapłata składek przez płatnika nie może być uznana za świadczenie dokonane „za ubezpieczonego” i nie powoduje powstania po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu. Rozpoznanie zaległych składek jako dochodu podatkowego oznaczałoby w istocie domaganie się powtórnej daniny od kwot już opodatkowanych. 

Jednak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej („DKIS”) w czerwcu br. wydał co najmniej trzy interpretacje indywidualne, w których stwierdził, że zapłata składek ze środków płatnika generuje dla ubezpieczonego przychód podatkowy, jeżeli nie zwrócił on zapłaconych za niego składek w tym samym roku podatkowym. Interpretacje zostały wydane na wniosek ubezpieczonych, którzy byli stronami umów o dzieło przekwalifikowanych przez ZUS na umowy, do których należało zastosować przepisy o zleceniu. W jednej z interpretacji DKIS odniósł się do argumentów przywołanych przez NSA, stwierdzając, że nie ma mowy o podwójnym opodatkowaniu tych samych kwot, bo kwota zaległych składek nie podlegała opodatkowaniu w latach, za które była należna, gdyż w tym okresie nie została sfinansowana przez zleceniodawcę. Można zatem przypuszczać, że temat powróci ponownie na wokandę.