Naprawienie szkód wyrządzonych przestępstwem to jedna z głównych funkcji prawa karnego. W procesie karnym jest wiele instytucji, które mogą pomóc pracodawcom w uzyskaniu odszkodowania. 

Pamiętaj o zabezpieczeniu
Podejrzani i oskarżeni mogą się pozbyć swojego majątku, mogą go ukryć albo przekazać najbliższym. Prokurator może jednak zacząć szukać majątku domniemanego sprawcy jeszcze przed przedstawieniem mu zarzutów. Aby ograniczyć straty pokrzywdzonego, może zostać wydane postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym. Prokurator może zatem np. zablokować środki na rachunku bankowym, zająć udziały w spółce czy zażądać wpisu hipoteki przymusowej. 

Jeśli firma utraciła środki finansowe na rachunku bankowym (np. padła ofiarą phishingu), można także skorzystać z szybszej drogi. Pieniądze na rachunku bankowym mogą być uznane za dowody rzeczowe. Po stwierdzeniu ich zbędności dla postępowania prokurator może zarządzić ich zwrot pokrzywdzonemu. Nie trzeba wtedy czekać na zakończenie postępowania karnego. 

Formy naprawienia szkody
Prokurator ani sąd w postępowaniu karnym nie badają szczegółowo wysokości szkody czy odsetek. Pokrzywdzony powinien sam zadbać o precyzyjne wyliczenie swojej szkody i złożyć wniosek o jej naprawienie. Odzyskanie środków przez pokrzywdzonego może mieć różne formy:

• zwrotu korzyści uzyskanej przez sprawcę,
• odszkodowania lub zadośćuczynienia,
• nawiązki. 

Dopóki osoba skazana nie naprawi szkody wyrządzonej przestępstwem, nie nastąpi zatarcie skazania. Pokrzywdzony może też liczyć na pomoc prokuratora i organów państwowych przy egzekucji zasądzonych należności. Dodatkowo, niewywiązanie się przez osobę skazaną z obowiązku naprawienia szkody może być nawet podstawą do odwieszenia orzeczonej kary pozbawienia wolności. Przedstawione ryzyka mogą dodatkowo skłonić sprawcę do zwrotu należności na rzecz pokrzywdzonego. 

Więcej artykułów o prawie HR w newsletterze – PRO HR Styczeń 2025