Od tego dnia pracownicy i inne osoby będą mogły dokonywać zgłoszeń zewnętrznych do organów publicznych. Te będą prowadziły odpowiednie postępowania (np. kontrole). Pracodawcy będą musieli zapewnić sygnalistom „zewnętrznym“ ochronę. 

Sygnalista nie musi najpierw dokonać zgłoszenia wewnętrznego – będzie mógł od razu skierować się do organów publicznych. 

Jeżeli sygnalista nie potrafi ustalić, jaki organ powinien otrzymać zgłoszenie, może je przekazać Rzecznikowi Praw Obywatelskich. Rzecznik zajmie się sprawą, zakwalifikuje ją i przekaże właściwej instytucji. 

Osoby, które dokonają zgłoszenia zewnętrznego w dobrej wierze będą sygnalistami. Przez „dobrą wiarę” należy rozumieć tylko uzasadnione przekonanie, że zgłoszenie jest prawdziwe i dotyczy naruszenia prawa. Nie ma znaczenia motywacja sygnalisty. Na swoje żądanie otrzyma on zaświadczenie o ochronie od RPO lub organu publicznego. 

Pracodawcy, którzy dowiedzą się o zgłoszeniu zewnętrznym, mają obowiązek chronić sygnalistę. Nie można wobec niego stosować żadnych działań odwetowych spowodowanych zgłoszeniem. Zabronione jest też „karanie” sygnalisty za to, że dokonał zgłoszenia zewnętrznego, a nie wewnętrznego. 

Sposobem na ograniczenie liczby zgłoszeń zewnętrznych jest wdrożenie wewnętrznego systemu zgłoszeń. Jeśli pracownicy (i inne osoby) będą wiedziały, że mogą zgłosić swoje podejrzenia wewnątrz organizacji, mogą zrezygnować z przekazania takiej informacji „na zewnątrz”. System zgłaszania musi być kompleksowy, zapewniać ochronę i opierać się na zaufaniu między kierownictwem a personelem. 
 

Więcej artykułów o prawie HR w newsletterze – PRO HR Grudzień 2024