Pojawił się nowy projekt ustawy, który ma pomóc w walce z epidemią i który reguluje prawo pracodawcy do pozyskiwania danych o wynikach testów. Nowością jest odpowiedzialność odszkodowawcza po stronie pracodawcy w przypadku nie podejmowania określonych działań. 

Podsumowanie projektu:

• Projekt obejmuje nie tylko pracowników, ale również osoby na umowie zlecenia, o dzieło, agencyjnej i świadczenia usług oraz podmioty (jednostki organizacyjne), z którymi takie umowy zostały zawarte.
• Raz w tygodniu takie osoby mogą się przetestować w kierunku Sars-Cov-2 na koszt państwa. Jest to prawo, a nie obowiązek. Osoby zaszczepione też mają takie prawo.
• Pracodawca (lub inny podmiot – patrz powyżej) może żądać od pracownika (albo innej osoby – patrz powyżej) informacji o wyniku testu, o ile jest to niezbędne do przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się COVID-19 w zakładzie pracy lub w innym miejscy wyznaczonym do wykonywania pracy (również w miejscy pracy zdalnej). Nie jest to obowiązek pracodawcy. Ale do realizacji jego prawa konieczne jest jeszcze ocena, czy taka informacja jest niezbędna z punktu widzenia przeciwdziałania COVID-19.
• Termin podania informacji wyznacza pracodawca – nie może one przypadać wcześniej niż 48h od żądania (aby pracownik mógł wykonać test – nie może być on starszy niż 48h). Takiej informacji można żądać od pracownika tylko raz w tygodniu. Aby spełnić powyższe wymogi pracownicy będą mogli się testować dopiero po otrzymaniu żądania od pracodawcy.
• Pracownik przekazuje informacje poprzez okazanie negatywnego wyniku testu.
• Pracownik nie ma obowiązku przekazać takiej informacji. W przypadku jej nieprzekazania, pracownik jest traktowany jako osoba, które nie poddała się testowi.
• Pracownik chory na COVID-19, który ma uzasadnione podejrzenie, że zakaził się w zakładzie pracy albo w innym miejscu wyznaczonym do pracy (również w miejscu pracy zdalnej) może złożyć pracodawcy wniosek o wszczęcie postępowania o odszkodowanie. Ma na to 2 miesiące od zakończenia izolacji lub hospitalizacji.
• Odszkodowanie ma zapłacić pracownik, który nie poddał się testowi pomimo żądania pracodawcy i z którym pracownik zakażony był w kontakcie. Weryfikacja tych osób jest po stronie pracodawcy, a wskazuje je zakażony pracownik.
• Jeśli wśród tych osób są osoby, które nie poddała się testowi pracodawca przekazuje sprawę do wojewody, a ten decyzją nakłada na te osoby obowiązek zapłaty odszkodowania w wysokości 15050 PLN (jeżeli jest ich więcej niż jedna –odszkodowanie płacą w częściach równych) na rzecz osoby zakażonej. Od decyzji można się odwołać do sądu.
• Projekt nie przewiduje konieczności wykazania zarażenia od danej osoby – przesłanką odpowiedzialności jest nie poddanie się testowi (a ściślej  - również odmowa ujawnienia wyniku).
• Jeżeli pracodawca nie będzie żądał od pracowników informacji o wynikach testów, to odszkodowanie zapłaci pracodawca.
• Analogiczne odszkodowanie pracodawca może żądać od pracownika, który nie poddał się testowi pomimo żądania, jeżeli wśród osób będących w nim w kontakcie znalazły się osoby zarażone. Dodatkowy warunek – zarażenie pracowników musiało istotnie utrudnić działanie pracodawcy.

Wstępna ocena:

• Mamy duże wątpliwości co do konstytucyjności odpowiedzialności odszkodowawczej innych pracowników, a nawet samego pracodawcy.
• Projekt nakłada na pracodawców wręcz przymus testowania pracowników i innych osób w celu uniknięcia odpowiedzialności.
• Pojawiają się dodatkowe obciążenia administracyjne po stronie pracodawcy.
• Tygodniowy okres pomiędzy testami nie stwarza żądnej realnej bariery bezpieczeństwa. 
• Rozwiązanie realnie nie zwiększa bezpieczeństwa pracowników i pracodawcy. 
• Po stronie pracodawców będą dodatkowe obciążenia związane z pozyskiwaniem i weryfikacją wyników testów. 
• System testowania nie jest obecnie dostosowany do milionów testów do wykonania w każdym tygodniu (w Polsce jest ponad 16 milionów pracujących) co oznacza brak realnej możliwości wykonywania testów.
• Brak obecnie takiej liczby testów w Polsce.
• Rozwiązanie nie promuje szczepień jako realnej formy ograniczenia ryzyka utraty życia lub zdrowia w wyniku zachorowania i zmniejszenia transmisji wirusa, a także ograniczenia wpływu COVID-19 na pracodawców.
• Odpowiedzialność odszkodowawczą mogą ponosić również osoby zaszczepione.
• Możliwość manipulacji w zakresie osób będących w kontakcie z osobą, która nie poddała się testowi.
• Projekt zawiera szereg pojęć nieostrych utrudniających realność wdrożonych rozwiązań.

Masz pytania? Skontaktuj się z autorem.
Łukasz Kuczkowski