Szeroko komentowany projekt nowelizacji Kodeksu pracy zakłada m.in. uproszczenie definicji mobbingu. Ma nim być teraz po prostu uporczywe nękanie pracownika. Od czerwca 2011 r. w Kodeksie karnym obowiązuje art. 190a, który przewiduje karę od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności za przestępstwo stalkingu, które również polega na uporczywym nękaniu innej osoby. Czy to oznacza, że każdy przypadek mobbingu stanie się automatycznie przestępstwem?

Mobbing a stalking

Nie będzie takiego automatyzmu. Stalking wymaga, aby uporczywe nękanie skutkowało poczuciem zagrożenia, poniżenia lub udręczenia albo istotnie naruszało prywatność ofiary. Mimo, że te skutki występują prawie zawsze w przypadku „uporczywego nękania”, to trzeba je udowodnić w konkretnym postępowaniu karnym.

Dzisiaj, stosowanie mobbingu może jednocześnie realizować znamiona wielu przestępstw, m.in. stosowania gróźb, złośliwego lub uporczywego naruszania praw pracownika, znieważenia czy zniesławienia. Ujednolicenie definicji mobbingu i stalkingu znacznie ułatwi łączenie postępowań i karanie sprawców mobbingu
na gruncie postępowania karnego.

Mobbing a compliance

Propozycja nowelizacji przepisów o mobbingów dekretuje jednoznacznie, że pracodawca powinien aktywnie przeciwdziałać temu zjawisku. Takie zapobieganie to przede wszystkim działania prewencyjne (odpowiednia polityka, stosowanie przykładu z góry, budowanie odpowiedniej kultury organizacji). Pracodawca ma też obowiązek wykrywać przypadki mobbingu i reagować na podejrzenia jego stosowania – prowadząc wewnętrzne postępowania wyjaśniające.

Więcej artykułów o prawie HR w newsletterze – PRO HR Czerwiec 2025